TÜRK TAHKİM YARGILAMASINDA REKABET YASAĞI

Türk Tahkim Yargılamasında Rekabet Yasağı

Tahkim, taraflar arasında doğabilecek uyuşmazlıkların, mahkemeler yerine tarafların seçtiği bir veya daha fazla hakem tarafından çözülmesidir. Türk hukukunda tahkim, özellikle ticari uyuşmazlıklarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak tahkim süreçlerinde, tarafların birbirleriyle olan ilişkilerini düzenleyen çeşitli hukuki ilkeler ve kurallar bulunmaktadır. Bunlardan biri de rekabet yasağıdır. Bu yazıda, Türk tahkiminde rekabet yasağının hukuki niteliği, kapsamı ve uygulama alanları ele alınacaktır.

Rekabet Yasağının Tanımı

Rekabet yasağı, bir tarafın, tahkim süreci devam ederken veya tahkim kararının kesinleşmesinden sonra, diğer tarafın iş yapma özgürlüğünü kısıtlayacak şekilde belirli faaliyetlerde bulunmasını engelleyen bir hukuki düzenlemedir. Bu yasak, tarafların tahkim sürecinde adil bir rekabet ortamının sağlanması ve uyuşmazlıkların etkin bir şekilde çözülmesi amacıyla getirilmiştir.

Türk Hukukunda Rekabet Yasağının Hukuki Dayanağı

Türk Borçlar Kanunu’nun 39. maddesi, rekabet yasağının genel çerçevesini çizmektedir. Bu maddeye göre, bir kimse, bir başkasının işine zarar vermemek kaydıyla, kendi işini yürütme özgürlüğüne sahiptir. Ancak, taraflar arasında bir sözleşme ile belirli rekabet yasakları öngörülmesi mümkündür. Tahkim sözleşmeleri de bu kapsamda değerlendirilebilir.

Ayrıca, Türk Ticaret Kanunu’nun 54. maddesi, ticari işletmeler arasında rekabet yasağının uygulanmasını düzenlemektedir. Bu düzenlemeler, tahkim süreçlerinde rekabet yasağının nasıl uygulanacağına dair önemli bir çerçeve sunmaktadır.

Rekabet Yasağının Kapsamı

Rekabet yasağı, genellikle aşağıdaki durumları kapsar:

• Doğrudan Rekabet: Tarafların birbirleriyle doğrudan rekabet içinde olduğu durumlar. Örneğin, bir tarafın, diğer tarafın faaliyet alanında benzer bir iş yapması yasaklanabilir.

• Dolaylı Rekabet: Tarafların dolaylı olarak birbirlerinin işine zarar verecek faaliyetlerde bulunması da rekabet yasağı kapsamına girebilir. Örneğin, bir tarafın diğer tarafın müşterilerine ulaşmasını engelleyecek stratejiler geliştirmesi.

• Bilgi Paylaşımı: Tahkim süreci sırasında edinilen gizli bilgilerin, diğer tarafın işine zarar verecek şekilde kullanılması da rekabet yasağı ihlali sayılabilir.

Rekabet Yasağının Süresi

Rekabet yasağının süresi, taraflar arasındaki anlaşmaya bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak, bu sürenin makul bir süre içinde sınırlı olması gerektiği, Türk hukukunda kabul edilen bir ilkedir. Aksi takdirde, rekabet yasağının geçerliliği tartışmalı hale gelebilir.

Rekabet Yasağının İhlali ve Sonuçları

Rekabet yasağının ihlali durumunda, ihlali gerçekleştiren taraf, diğer tarafa karşı tazminat yükümlülüğü altına girebilir. Tazminat, ihlalin neden olduğu zararların tazmini amacıyla talep edilebilir. Ayrıca, tahkim yargılaması esnasında rekabet yasağının ihlal edilmesi durumunda ihtiyati tedbirler alınabilir ve ihlalin durdurulmasına yönelik kararlar verilebilir.

Sonuç

Türk tahkiminde rekabet yasağı, taraflar arasındaki ilişkilerin düzenlenmesi ve adil bir rekabet ortamının sağlanması açısından büyük bir öneme sahiptir. Rekabet yasağının hukuki dayanakları, kapsamı ve sonuçları, tahkim süreçlerinin etkinliğini artırmakta ve uyuşmazlıkların daha hızlı bir şekilde çözülmesine olanak tanımaktadır. Tarafların, rekabet yasağını ihlal etmemek için dikkatli olmaları ve tahkim süreçlerinde adil rekabet ilkelerine uygun davranmaları gerekmektedir. Bu bağlamda, rekabet yasağının etkin bir şekilde uygulanması, Türk hukuk sisteminin güvenilirliğini ve etkinliğini artıracaktır.

Av. Selcen BAYÜN

Kurumsal tahkim kurallarına örnek olarak aşağıdaki alan adları üzerinden incelemeler yapabilirsiniz.

Türkiye Barolar Birliği Tahkim Merkezi Kurallarını incelemek için https://tahkim.barobirlik.org.tr/Tahkim-Kurallari

İSTAC İstanbul Tahkim Merkezi Kurallarını incelemek için ise https://istac.org.tr/tr/uyusmazlik-cozumu/tahkim/tahkim-kurallari/

ICC Türkiye TOBB Tahkim Merkezi Kurallarını incelemek için ise https://www.tobb.org.tr/HukukMusavirligi/Sayfalar/TOBBTahkimiveTahkimSozlesmesi.php